Dowód z oświadczenia strony

5/5 - (1 vote)

Ustawa z dnia 23.10.1987r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. Nr 33, poz.186) wprowadziła art. 75 § 2, który reguluje oświadczenia stron w postępowaniu administracyjnym.

Przepis art. 75 § 2 stanowi „Jeżeli przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia właściwego organu administracji, organ administracji publicznej odbiera od strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Przepis art. 83 § 3 stosuje się odpowiednio.”

W sprawie, w której toczy się postępowanie, na stronie ciąży obowiązek udowodnienia określonych faktów lub stanów prawnych nałożony przez przepis prawa materialnego. Przepis ten, albo wymaga przedstawienia przez stronę w tym celu środka dowodowego w postaci zaświadczenia lub pomija tę sprawę. W oparciu o przepis art. 75 § 2, jeżeli strona z uwagi na swój interes prawny lub obowiązek dąży do udowodnienia określonego faktu lub stanu prawnego, nie ma obowiązku czynienia tego przez przedstawienie odpowiedniego zaświadczenia, ponieważ może ona zwrócić się do organu prowadzącego postępowanie z żądaniem przyjęcia jej oświadczenia jako środka dowodowego – czyniąc to pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania.[1]

Aby można było odebrać od strony oświadczenie, muszą zostać spełnione łącznie dwie przesłanki: – przepis prawa nie wymaga wprost przedstawienia zaświadczenia. Przepisy prawa chronią jednostki przed nieuzasadnionym żądaniem przedłożenia zaświadczenia. Przepis art. 220 § 2 stanowi „Organ administracji publicznej żądający od strony zaświadczenia na potwierdzenie faktów lub stanu prawnego jest obowiązany wskazać przepis prawa wymagający urzędowego potwierdzenie tych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia”; – strona musi zgłosić wniosek, że chce złożyć oświadczenie. Jeżeli obie te przesłanki zostaną spełnione, organ orzekający ma obowiązek odebrać od strony oświadczenie.

Zdaniem B. Adamiak „Tak szerokie określenie granic dopuszczalności ustalenia stanu faktycznego lub stanu prawnego sprawy na podstawie oświadczenia strony budzi zastrzeżenia co do jego spójności z rozwiązaniem przyjętym w art. 86, dopuszczającym przesłuchanie stron tylko dowód posiłkowy.”[2]

Oświadczenie strony w postępowaniu administracyjnym można porównać do rozwiązania, które przyjęto w postępowaniu cywilnym dotyczącym faktów przyznanych w toku postępowania przez stronę przeciwną. Fakty przyznane, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, nie wymagają dowodu (art. 229 k.p.c.). B. Adamiak uważa, że „Tak należy sytuować w systemie środków dowodowych postępowania administracyjnego oświadczenie strony.”[3] Jeżeli oświadczenie, które zostało złożone odnośnie stanu faktycznego lub prawnego sprawy, według oceny organu nie budzi wątpliwości odnośnie zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, to okoliczności faktyczne lub prawne nie wymagają dowodu. W wyroku z dnia 20.09.1990r., III ARN 9/90 SN orzekł „(…) oświadczenia składane przez stronę w postępowaniu administracyjnym korzystają z domniemania prawdziwości, jeżeli nie są oczywiście sprzeczne z innymi dowodami lub okolicznościami i faktami znanymi organowi administracyjnemu z urzędu.”[4]

Strona składając oświadczenie czyni to pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Organ orzekający, uprzedza stronę przed odebraniem od niej oświadczenia o odpowiedzialności za fałszywe zeznania – jest to przesłanka, która stanowi podstawę pociągnięcia do odpowiedzialności karnej.

Zdaniem B. Adamiak rozwiązanie, które zostało przyjęte w art. 75 § 2 nasuwa szereg wątpliwości, które dotyczą przede wszystkim zakresu dopuszczalności składania oświadczeń strony w postępowaniu administracyjnym oraz miejsca tego oświadczenia w systemie środków dowodowych.[5]

Przepis art. 75§2 ma chronić stronę przed nadmiernym formalizmem, w zakresie korzystania ze środków dowodowych.[6]


[1] W. Dawidowicz, Postępowanie administracyjne – zarys wykładu, Warszawa 1983, s. 113

[2] B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego – komentarz, Warszawa 1999, s. 359

[3] B. Adamiak, J. Borkowski – op. cit. s. 359

[4] Wyrok SN z dnia 20.09.1990r., III ARN 9/90, OSNCP 1991r., Nr 10-12, poz. 129

[5] Por. B. Adamiak, J. Borkowski – op. cit. s. 358

[6] Por. Z. Kmieciak, Postępowanie administracyjne w świetle standardów europejskich, Warszawa 1997, s. 171

Tworzenie warunków dla restrukturyzacji i dynamizacji rozwoju sektora gospodarczego

5/5 - (1 vote)

Szansą dla rozwoju gospodarczego powiatu są małe podmioty gospodarcze bazujące na lokalnym potencjale, silnie związane z lokalną przestrzenią. Aby ich rozwój mógł nastąpić konieczne jest przede wszystkim stworzenie instytucjonalnych form wsparcia rozwoju sektora gospodarczego. Bardzo ważne jest także stworzenie Powiatowego Funduszu Pożyczkowego lub Gwarancyjnego ułatwiających podmiotom gospodarczym dostęp do kredytów bankowych oraz udzielającym wsparcia finansowego. Bezrobotni, chcący rozpocząć własną działalność gospodarczą, powinni liczyć na pomoc informacyjno- szkoleniowo-doradczą. W tym celu należy stworzyć Powiatowy Ośrodek Wspierania Przedsiębiorczości oraz system doskonalenia zawodowego. Kreowanie systemu doskonalenia zawodowego powinno być pochodną identyfikacji potrzeb pracodawców oraz monitoringu lokalnego rynku pracy. Ważnym elementem rozwoju sektora gospodarczego jest także promowanie przedsiębiorczości i aktywności gospodarczej i społecznej mieszkańców powiatu, np. w formie konkursów na przedsiębiorcę, produkt roku, itp. oraz inicjowanie form współpracy samorządowej na szczeblu ponadlokalnym i promocji inwestycyjnej powiatu na arenie międzynarodowej.

Tab. 3.1.4. Harmonogram realizacji Strategii Powiatu Radomszczańskiego – Cel strategiczny II.

Źródło: Starostwo Powiatowe w Radomsku.

Tworzenie warunków dla restrukturyzacji i dynamizacji rozwoju sektora gospodarczego jest kluczowym elementem strategii rozwoju każdego regionu, w tym powiatu radomszczańskiego. Powiat ten, zlokalizowany w województwie łódzkim, ma potencjał, aby stać się dynamicznym ośrodkiem gospodarczym dzięki odpowiednim działaniom podejmowanym przez władze lokalne, przedsiębiorców i społeczność. Wymaga to jednak zintegrowanego podejścia, obejmującego inwestycje w infrastrukturę, wspieranie przedsiębiorczości, modernizację przemysłu oraz promocję innowacji i edukacji.

Pierwszym krokiem w tworzeniu warunków dla restrukturyzacji i dynamizacji rozwoju sektora gospodarczego jest modernizacja i rozbudowa infrastruktury. Powiat radomszczański powinien inwestować w rozwój infrastruktury drogowej, kolejowej oraz energetycznej, aby zapewnić dogodne warunki dla działalności gospodarczej. Wysokiej jakości infrastruktura transportowa umożliwia łatwy dostęp do rynków zbytu, surowców oraz siły roboczej, co jest kluczowe dla rozwoju przedsiębiorstw. Inwestycje w nowoczesną infrastrukturę telekomunikacyjną, w tym szerokopasmowy internet, są równie ważne, ponieważ umożliwiają przedsiębiorstwom korzystanie z nowoczesnych technologii i prowadzenie działalności na globalnym rynku.

Wsparcie dla przedsiębiorczości jest kolejnym istotnym elementem strategii rozwoju gospodarczego powiatu radomszczańskiego. Lokalne władze powinny tworzyć korzystne warunki dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) poprzez ułatwienia w zakładaniu firm, udzielanie wsparcia finansowego oraz organizowanie szkoleń i doradztwa. Programy wsparcia przedsiębiorczości, takie jak dotacje, pożyczki preferencyjne czy ulgi podatkowe, mogą zachęcać do zakładania nowych firm oraz rozwijania istniejących. Warto również tworzyć inkubatory przedsiębiorczości oraz parki technologiczne, które umożliwiają nowym przedsiębiorstwom dostęp do niezbędnych zasobów i infrastruktury.

Restrukturyzacja przemysłu jest nieodzownym elementem dynamizacji sektora gospodarczego. Powiat radomszczański powinien wspierać procesy modernizacji istniejących zakładów przemysłowych poprzez inwestycje w nowe technologie, automatyzację oraz poprawę efektywności energetycznej. Przemysł 4.0, czyli cyfryzacja i automatyzacja procesów produkcyjnych, może znacząco zwiększyć konkurencyjność lokalnych przedsiębiorstw na rynkach krajowych i międzynarodowych. Lokalne władze mogą wspierać przedsiębiorstwa w pozyskiwaniu funduszy unijnych na modernizację oraz organizować programy szkoleniowe z zakresu nowoczesnych technologii.

Promocja innowacji jest kluczowym czynnikiem dynamizacji rozwoju gospodarczego. Powiat radomszczański powinien wspierać działania na rzecz rozwoju badań i innowacji poprzez współpracę z uczelniami wyższymi, instytutami badawczymi oraz firmami technologicznymi. Tworzenie klastrów przemysłowych, w których współpracują przedsiębiorstwa, instytucje naukowe oraz jednostki samorządu terytorialnego, może przyczynić się do zwiększenia innowacyjności lokalnej gospodarki. Wspieranie startupów technologicznych oraz organizowanie konkursów na innowacyjne projekty może stymulować rozwój nowych technologii i produktów.

Edukacja i rozwój kapitału ludzkiego są nieodzownymi elementami strategii restrukturyzacji i dynamizacji sektora gospodarczego. Powiat radomszczański powinien inwestować w rozwój systemu edukacji, aby dostosować go do potrzeb lokalnego rynku pracy. Współpraca z lokalnymi przedsiębiorstwami w zakresie tworzenia programów praktyk i staży zawodowych może zwiększyć zatrudnialność absolwentów oraz dostarczyć firmom wykwalifikowanych pracowników. Organizowanie szkoleń zawodowych, kursów doszkalających oraz programów przekwalifikowania może pomóc mieszkańcom w zdobyciu nowych umiejętności i dostosowaniu się do zmieniających się wymagań rynku pracy.

Współpraca z innymi regionami i krajami jest równie ważna dla dynamizacji rozwoju gospodarczego powiatu radomszczańskiego. Lokalne władze powinny aktywnie poszukiwać partnerów do współpracy w zakresie wymiany doświadczeń, technologii oraz inwestycji. Uczestnictwo w międzynarodowych targach, misjach gospodarczych oraz programach współpracy transgranicznej może przyczynić się do zwiększenia atrakcyjności powiatu jako miejsca do inwestycji oraz rozwoju działalności gospodarczej.

Tworzenie warunków dla restrukturyzacji i dynamizacji rozwoju sektora gospodarczego w powiecie radomszczańskim wymaga zintegrowanego podejścia obejmującego inwestycje w infrastrukturę, wsparcie dla przedsiębiorczości, modernizację przemysłu, promocję innowacji oraz rozwój kapitału ludzkiego. Lokalne władze, przedsiębiorcy oraz społeczność powinni współpracować na rzecz realizacji tych celów, aby powiat radomszczański mógł stać się dynamicznym i konkurencyjnym ośrodkiem gospodarczym.

Kultura w powiecie radomszczańskim

5/5 - (1 vote)

podrozdział pracy licencjackiej

Zaplecze kulturalne w powiecie radomszczańskim, szczególnie na terenach wiejskich należy uznać za dostateczne, ale zarazem dalekie pełnego pokrycia potrzeb społecznych. Konieczne są działania związane zarówno z odbudową bazy kulturalnej, jak i stworzeniem interesującej i różnorodnej oferty kulturalnej.

Główne elementy infrastruktury kulturalnej powiatu to:

Miejski Dom Kultury – dysponujący salą widowiskową na 560 miejsc, salą konferencyjną ze sceną oraz salą nauki tańca o powierzchni 150m2 , galerią. MDK prowadzi także kino, bibliotekę repertuarową oraz pracownie: plastyczną i komputerową. Zatrudnia wykwalifikowaną kadrę pracowników, która organizuje wiele ciekawych imprez kulturalnych, przeglądów artystycznych, konkursów, prowadzi kluby i koła zainteresowań. MDK prowadzi wielostronną działalność edukacyjno-kulturalną dla wszystkich grup wiekowych, zarówno dla dzieci i młodzieży, jak i dla dorosłych i emerytów. Prowadzone są tutaj edukacje językowe, muzyczne, teatralne, filmowe konfrontacje artystyczne oraz konkursy recytatorskie, plastyczne, taneczne i inne.

Muzeum Regionalne – powstało w 1970 decyzją Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi. Muzeum dysponuje salami wystawowymi o pow. 352m2 oraz biblioteką naukową i czytelnią. Obecnie w muzeum znajduje się ponad 15.000 eksponatów, należących do działów: Archeologicznego, Historycznego, Etnograficznego i Sztuki.

Biblioteki – na terenie powiatu radomszczańskiego funkcjonuje 30 placówek bibliotecznych oraz 4 filie biblioteki w Radomsku. Miejska Biblioteka Publiczna w Radomsku jest główną biblioteką miasta i powiatu radomszczańskiego. Służy rozwojowi i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych i informacyjnych miasta i powiatu. Zgodnie z zawartym porozumieniem pomiędzy Zarządami Miasta i Powiatu od 18 września 2001 r. realizuje zadania biblioteki powiatowej. Przy MBP działają grupa poetycka „ Ponad ” oraz Radomszczańskie Towarzystwo Fotograficzne, prezentujące w MBP wystawy fotograficzne. MBP posiada 4 filie w mieście. Łącznie znajduje się w nich 168.470 woluminów, a korzysta z nich prawie 15 tys. czytelników.[1] Obok miasta Radomska najbogatsze, jeśli chodzi o posiadanie bibliotek, są Masłowice, gdzie znajdują się 4 biblioteki posiadające łącznie ponad 25.000 woluminów oraz gminy Gidle ( 3 biblioteki, ponad 33 tys. woluminów), Żytno (3 biblioteki, 28 tys. woluminów) oraz Przedbórz (3 biblioteki, ponad 24 tys. woluminów).

Powiat radomszczański, usytuowany w województwie łódzkim, charakteryzuje się bogatą i różnorodną kulturą, która odzwierciedla jego długą historię, tradycje oraz współczesne aspiracje mieszkańców. Kultura tego regionu jest kształtowana przez liczne inicjatywy lokalne, instytucje kultury, stowarzyszenia, a także mieszkańców, którzy aktywnie uczestniczą w życiu kulturalnym powiatu.

Na czele kulturalnych instytucji w powiecie radomszczańskim stoi Miejski Dom Kultury w Radomsku, który jest głównym centrum kulturalnym regionu. MDK organizuje różnorodne wydarzenia, takie jak koncerty, wystawy, spektakle teatralne, warsztaty artystyczne oraz festiwale. Jego działalność obejmuje również edukację kulturalną, umożliwiając mieszkańcom rozwijanie swoich pasji i talentów. MDK jest miejscem, gdzie spotykają się artyści, pasjonaci sztuki oraz mieszkańcy pragnący aktywnie uczestniczyć w życiu kulturalnym.

Inną ważną instytucją jest Muzeum Regionalne w Radomsku, które pełni funkcję edukacyjną i dokumentacyjną, gromadząc i prezentując eksponaty związane z historią i kulturą regionu. Muzeum organizuje liczne wystawy czasowe i stałe, które przybliżają zwiedzającym dziedzictwo kulturowe powiatu. Działalność edukacyjna muzeum obejmuje również lekcje muzealne oraz warsztaty, które mają na celu przybliżenie historii i tradycji młodszym pokoleniom.

Kultura ludowa odgrywa ważną rolę w tożsamości powiatu radomszczańskiego. Tradycje ludowe, rękodzieło, folklor, muzyka i taniec są pielęgnowane i przekazywane z pokolenia na pokolenie. Lokalni artyści ludowi, zespoły folklorystyczne oraz koła gospodyń wiejskich odgrywają kluczową rolę w zachowaniu tych tradycji. Organizowane są liczne festyny, jarmarki oraz przeglądy folklorystyczne, które pozwalają mieszkańcom i turystom na zapoznanie się z bogatym dziedzictwem kulturowym regionu.

W powiecie radomszczańskim odbywa się wiele wydarzeń kulturalnych, które przyciągają zarówno lokalną społeczność, jak i gości z innych regionów. Do najważniejszych należą Dni Radomska, podczas których organizowane są koncerty, wystawy, warsztaty, pokazy i inne atrakcje. Festiwal Kultury Ludowej to kolejna ważna impreza, która promuje tradycje ludowe i folklor, a także integruje społeczność lokalną.

Powiat radomszczański aktywnie wspiera rozwój kultury poprzez różnorodne programy i inicjatywy. Władze lokalne współpracują z instytucjami kultury, organizacjami pozarządowymi oraz artystami, aby tworzyć i realizować projekty kulturalne. Inwestycje w infrastrukturę kulturalną, takie jak modernizacja i rozbudowa obiektów kulturalnych, są priorytetem dla władz powiatu. Współpraca z lokalnymi przedsiębiorcami oraz sponsorami również przyczynia się do rozwoju kulturalnego regionu.

Nie można zapomnieć o roli bibliotek w powiecie radomszczańskim, które pełnią funkcję nie tylko miejsc wypożyczania książek, ale również centrów kultury i edukacji. Biblioteki organizują spotkania autorskie, warsztaty literackie, konkursy, a także zajęcia dla dzieci i młodzieży. Dzięki swojej działalności promują czytelnictwo oraz rozwijają zainteresowania literackie mieszkańców.

Ważnym elementem kulturalnym powiatu radomszczańskiego są również inicjatywy społeczne i obywatelskie, które angażują mieszkańców w życie kulturalne. Stowarzyszenia i grupy nieformalne organizują różnorodne projekty, od festiwali po warsztaty artystyczne, które pozwalają na aktywne uczestnictwo w kulturze. Dzięki takim inicjatywom, kultura w powiecie radomszczańskim jest dynamiczna i otwarta na potrzeby i zainteresowania mieszkańców.

Kultura w powiecie radomszczańskim jest zróżnicowana i bogata, obejmując zarówno tradycje ludowe, jak i nowoczesne formy sztuki. Instytucje kultury, władze lokalne, organizacje społeczne oraz mieszkańcy wspólnie tworzą i rozwijają życie kulturalne regionu. Dzięki temu powiat radomszczański jest miejscem, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, a kultura jest integralną częścią życia społeczności.


[1] Internetowy Serwis Informacyjny Powiatu Radomszczańskiego, powiat.radomszczanski.pl

Działalność prawotwórcza samorządu terytorialnego

5/5 - (1 vote)

Zapoczątkowany w 1990 roku proces decentralizacji administracji publicznej na rzecz gminy objął swym zakresem także kompetencje prawotwórcze. Należy przy tym podkreślić, iż ta sfera działalności samorządowej jest niezwykle istotna z punktu widzenia oceny funkcjonowania samorządu terytorialne obowiązujące bowiem na danym terenie lokalne źródła prawa mają podstawo i bezpośrednie znaczenie dla praw podmiotowych jednostek na tym terenie.

Poruszenie tej tematyki właśnie teraz, po dziesięciu latach funkcjonowania samorządu gminnego, uzasadnione jest dodatkowo tym, że obowiązujący dwóch lat pakiet ustaw, reformujących system administracji publicznej, niesie sobą nowe regulacje prawne w tej właśnie dziedzinie. Powołane bowiem życia nowe podmioty samorządowe wyposażone zostały w uprawnienie do stanowienia przepisów powszechnie obowiązujących na ich terenie; a więc w uprawnienie do stanowienia lokalnych źródeł prawa. Wyraźnie widoczna jest więc stale rosnąca rola lokalnego prawodawstwa w działalności samorządu terytorialnego.  O skali  i  wadze zjawiska świadczyć mogą licz w 1999 roku w Dzienniku Ustaw oraz Dzienniku Urzędowym Monitor Poi ukazało się niespełna 2000 aktów prawnych, liczba zaś aktów lokalnych opublikowanych w tym samym czasie w wojewódzkich dziennikach urzędowych była 10-krotnie większa.[1]

Jak wiadomo, zagadnienie lokalnych źródeł prawa budziło wiele kontestacji na gruncie ustawy o samorządzie gminnym.

Działalność prawotwórcza samorządu terytorialnego odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu lokalnych porządków prawnych, wpływając bezpośrednio na życie obywateli. Samorząd terytorialny, jako zdecentralizowana forma administracji publicznej, ma na celu zaspokajanie zbiorowych potrzeb społeczności lokalnych oraz zapewnienie efektywnego zarządzania lokalnymi zasobami i infrastrukturą. Prawotwórcza działalność samorządu terytorialnego obejmuje tworzenie aktów prawnych, które regulują różne aspekty życia lokalnego, w tym kwestie gospodarcze, społeczne i środowiskowe.

Podstawę prawną działalności prawotwórczej samorządu terytorialnego w Polsce stanowi Konstytucja RP oraz ustawy samorządowe, takie jak ustawa o samorządzie gminnym, ustawa o samorządzie powiatowym i ustawa o samorządzie wojewódzkim. Na mocy tych aktów prawnych, organy samorządu terytorialnego są uprawnione do wydawania aktów prawa miejscowego, które obowiązują na obszarze danej jednostki samorządowej.

W strukturze samorządu terytorialnego wyróżnia się trzy główne szczeble: gminy, powiaty i województwa. Każdy z tych szczebli ma określone kompetencje prawotwórcze:

  1. Gminy: Gminy, jako podstawowa jednostka samorządu terytorialnego, mają najszersze kompetencje prawotwórcze. Rady gmin wydają uchwały, które regulują kwestie lokalne, takie jak planowanie przestrzenne, zarządzanie mieniem komunalnym, utrzymanie porządku i bezpieczeństwa, gospodarka odpadami, opieka społeczna, edukacja oraz kultura. W ramach swoich kompetencji gminy mogą również wydawać przepisy porządkowe, które mają na celu zapewnienie spokoju i bezpieczeństwa na ich terenie.
  2. Powiaty: Powiaty mają bardziej ograniczone kompetencje prawotwórcze w porównaniu z gminami, jednak również odgrywają istotną rolę w lokalnym porządku prawnym. Rady powiatów wydają uchwały dotyczące spraw, które przekraczają możliwości gmin, ale mają znaczenie dla całego powiatu. Do takich spraw należą zarządzanie drogami powiatowymi, prowadzenie szpitali i innych placówek zdrowotnych, organizacja szkolnictwa ponadgimnazjalnego, ochrona środowiska oraz przeciwdziałanie klęskom żywiołowym.
  3. Województwa: Województwa, jako największe jednostki samorządu terytorialnego, mają kompetencje prawotwórcze dotyczące spraw o charakterze regionalnym. Sejmiki województw wydają uchwały regulujące kwestie takie jak rozwój regionalny, planowanie przestrzenne na poziomie województwa, ochrona środowiska, transport publiczny oraz promocja gospodarcza i turystyczna regionu. Województwa również koordynują działania pomiędzy powiatami i gminami w zakresie realizacji dużych projektów inwestycyjnych i strategicznych.

Proces prawotwórczy w samorządzie terytorialnym rozpoczyna się zazwyczaj od inicjatywy uchwałodawczej, którą mogą zgłaszać organy wykonawcze (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa), radni, a także grupy mieszkańców. Następnie projekt uchwały jest rozpatrywany przez odpowiednie komisje rady, które analizują jego zgodność z prawem, celowość oraz skutki społeczne i finansowe. Po zakończeniu prac komisji, projekt uchwały jest poddawany pod głosowanie na sesji rady. Uchwała staje się aktem prawa miejscowego po jej przyjęciu przez radę i opublikowaniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Działalność prawotwórcza samorządu terytorialnego jest ściśle kontrolowana przez organy nadzoru, takie jak wojewodowie i regionalne izby obrachunkowe, które sprawdzają zgodność uchwał z prawem. W przypadku stwierdzenia niezgodności, organy nadzoru mogą uchylić uchwałę lub skierować ją do sądu administracyjnego.

Działalność prawotwórcza samorządu terytorialnego ma ogromne znaczenie dla społeczności lokalnych, ponieważ bezpośrednio wpływa na jakość życia mieszkańców i funkcjonowanie lokalnych instytucji. Poprzez uchwały, samorządy mogą reagować na specyficzne potrzeby i problemy lokalne, wprowadzać innowacyjne rozwiązania oraz realizować politykę zrównoważonego rozwoju. Dlatego też działalność prawotwórcza samorządu terytorialnego stanowi fundament skutecznego zarządzania lokalnymi sprawami i jest kluczowym elementem demokratycznego systemu politycznego.


[1] T. Bąkowski, A. Skóra, Problemy publikacji prawa miejscowego w wojewódzkich dziennikach urzędowych, [w:] Administracja i prawo tysiąclecia

Fakty nie wymagające dowodów

5/5 - (1 vote)

Fakty powszechnie znane (fakty notoryjne lub notoryczne)

Do zagadnień dotyczących przedmiotu dowodu zalicza się także te, które zasadniczo nie dotyczą problematyki dowodowej w ścisłym tego słowa znaczeniu. Przepisy procesowe zezwalają organowi procesowemu na dokonywanie ustaleń faktycznych bez przeprowadzenia dowodów. Dotyczy to faktów powszechnie znanych i faktów znanych organowi z urzędu. Większość systemów procesowych normuje kwestię tzw. notoryczności, należy ona do instytucji ogólnie przyjętych.

Zgodnie z art. 77§4 „Fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi z urzędu nie wymagają dowodu. Fakty  znane organowi z urzędu należy zakomunikować stronie.” „Faktami w znaczeniu przedmiotu dowodu są nie tylko zdarzenia konkretne, oznaczone w czasie i przestrzeni, przeszłe albo współczesne, ale także stany świata zewnętrznego, np. stan pogody w danym dniu, i stany psychiczne, jak np. zamiar, wola, zgoda. Przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.”[1]

Zasada prawdy obiektywnej nie sprzeciwia się procesowemu znaczeniu faktów notorycznych, ale wywiera ona duży wpływ na ukształtowanie pojęcia tych faktów i wyznacza ich stosowną rolę procesową.[2] Fakty notoryczne mogą zostać zaliczone do faktów bezspornych, ich znaczenie procesowe polega przede wszystkim na tym, że zwalniają one strony i organ od obowiązku ich dowodzenia. Są one jednym ze sposobów czynienia ustaleń faktycznych. W pewnym zakresie ułatwiają postępowanie dowodowe. W oparciu o zasadę prawdy obiektywnej, za fakty notoryczne można uznać te, które odpowiadają rzeczywistości. To, czy dany fakt jest powszechnie znany należy ocenić w sposób obiektywny.

Fakty powszechnie znane, to okoliczności, zdarzenia, czynności lub stany, które są znane każdemu przeciętnie rozsądnemu, posiadającemu przeciętne doświadczenie życiowe mieszkańcowi miejscowości, w której znajduje się siedziba organu administracji publicznej. Powszechnie znane są zdarzenia, które normalnie i zwyczajnie zachodzą w pewnym czasie i miejscu. Fakty notoryczne mogą dotyczyć zjawisk, stanów, wydarzeń różnego rodzaju, np. wydarzeń historycznych (wybuch wojny), politycznych (zmiana ustroju), procesów ekonomicznych (dewaluacja pieniądza), również określonych wiadomości topograficznych. Tego, co jest powszechnie znane nie można określić w oparciu o stałe kryteria ponieważ zależy to od miejsca i czasu.

„Za fakt powszechnie znany będzie (…) można uznać, tylko taki fakt, zgodny z obiektywną rzeczywistością, którego istnienia nie można by obalić w drodze przeciwdowodu. Cechą faktu notorycznego zatem  z założenia jest niezaprzeczalność.”[3]

Nie może być uznany za fakt powszechnie znany fakt, który nie jest znany stronom, i o którego istnieniu nie wie organ. W pewnym sensie notoryczność jest uzależniona od podmiotów.

Źródła wiadomości organu i stron o faktach, w zależności od ich rodzaju mogą być różne. Źródła te można podzielić na ustne i pisemne oraz na oficjalne i nieoficjalne. Źródłem pisemnym nieoficjalnym powszechnej znajomości danego faktu może być informacja prasowa. Jednak nie wszystkie wiadomości, które znajdują się w prasie, mogą zostać wykorzystane jako źródło notoryczności. Jako fakty nie wymagające dowodu mogą być uznane informacje zamieszczone w prasie, które mają charakter oficjalny.

Fakty notoryczne można podzielić na te dotyczące teraźniejszości i przeszłości (biorąc pod uwagę kryterium historyczne). Fakty, które powstały w odległej przeszłości mogą odgrywać pewną rolę. Omawiane fakty mogą mieć charakter pozytywny i negatywny – ponieważ w swej treści mogą zawierać twierdzenie o istnieniu lub nieistnieniu danej okoliczności. Notoryczność możemy podzielić na ogólną i szczególną, ta pierwsza ma miejsce gdy pewne fakty, ze względu na swój charakter mogą być znane każdemu normalnemu człowiekowi, ponieważ aby zaobserwować fakt, nie trzeba posiadać żadnych specjalnych wiadomości. Taki fakt może zaobserwować każda osoba. Istnieje jeszcze pewna grupa faktów, które mogą zostać stwierdzone tylko przez pewną liczbę osób. Są to specjaliści w danej dziedzinie wiedzy i w tym przypadku mówimy o notoryczności szczególnej. Fakt, który jest sprzeczny z opinią biegłego, posiadającego wiadomości fachowe w danej dziedzinie nie może być uznany za fakt notoryczny. Fakty powszechnie znane stanowią część materiału faktycznego sprawy, na równi z faktami, które trzeba udowodnić. Jednakże mają one ogólne znaczenie w procesie.

Fakty notoryczne są przeważnie faktami prostymi i w większości nie wchodzą one bezpośrednio w zakres danego stosunku prawnego jako tzw. fakty powodujące powstanie, zmianę i wygaśnięcie stosunku prawnego.[4] Na podstawie samego faktu notorycznego nie można rozstrzygnąć danej sprawy ponieważ mają one tylko pomocnicze znaczenie, są jedną z okoliczności stanu faktycznego, który jako całość powoduje określone skutki prawne.

Fakty powszechnie znane mogą odegrać szczególną rolę jako podstawa przy ustalaniu określonej daty czynności prawnej lub zdarzenia. Mogą one odgrywać pewną rolę przy konstruowaniu przeciwdowodu przeciwko domniemaniu prawnemu.[5]

Stwierdzenie faktów powszechnie znanych musi być podporządkowane ogólnym regułom postępowania dowodowego, ponieważ stanowią one w danym procesie jedną z okoliczności stanu faktycznego. Fakty notoryjne są uwzględniane z urzędu, choćby strony nie powoływały się na nie. Organ nie musi zwracać na nie uwagi stron.

Zakres faktów notoryjnych zależy od poziomu wykształcenia i zakresu informacji, które są przekazywane społeczeństwu oraz od dostępu do tej informacji w określonych środowiskach społecznych.


[1] W. Siedlecki – „Postępowanie cywilne w zarysie”, Warszawa 1972r, s. 303.

[2] Por.  K. Piasecki – „Znaczenie procesowe faktów powszechnie znanych i faktów znanych sądowi urzędowo”, Palestra Nr 10, 1961r, s. 38.

[3] K. Piasecki – op. cit., s. 40.

[4] Por. K. Piasecki – op. cit., s. 42.

[5] Por. K. Piasecki – op. cit., s. 43.